Waar zijn onze jongens toch? Dat was de vraag waar veel Europeanen in het bezette Indië een antwoord op zochten. In het Soerabaijasch handelsblad van de maanden na de capitulatie van Nederlands-Indië was de wanhoop terug te lezen.

Vanaf 18 maart 1942 werden in het dagblad met regelmaat berichten geplaatst. Waar voorheen de uitgebreide familieberichten stonden, werd nu gesmeekt om informatie omtrent soldaten en burgers. De zoektocht naar mijn oudoom Dede, volgde ik. Op 19 maart verscheen het eerste bericht. Het is onduidelijk wie het liet plaatsen, maar de onwetendheid is voelbaar: “Verzocht om inl. omtr. lot en verblijfpl. van D.B. Fredriksz”.

Vermoedelijk bleef een reactie uit, want twaalf dagen later werd opnieuw een poging gedaan. Ditmaal met meer emotie en rechtstreeks aan zijn familie. “Oet, de Klerkstr. en fam. Fredriksz Singorsarie […]”, betroffen een van zijn oudere zussen in Soerabaja en zijn ouders in Singosari. “Please is er ber. over Dee […]” was de vraag, gevolgd door het feit dat het al 29 dagen geleden was, dat hij voor het laatst iets van zich had laten horen.

Nog een laatste bericht werd geplaatst door de oproeper. Hieruit blijkt dat de financiële situatie onder de Europeanen verslechterde, want “Adv. kosten w. verg.” (advertentiekosten worden vergoed), was de afsluiter van het bericht van 18 april.

De familie wist kennelijk geen antwoord op de vraag, want op 22 mei liet zijn moeder in het dagblad een reactie plaatsen. Zij richtte deze aan “R.v.d.S. Sb.”, een tot op heden onbekend persoon uit Soerabaja.

Gelijk aan de andere soldaten, was ook Dede geïnterneerd. Vermoedelijk werd hij al voor de capitulatie geïnterneerd in Makassar op Celebes, waar hij tot 14 oktober verbleef. Hij werd per Asama Maru 1 overgebracht naar Nagasaki, waar hij negen dagen later aankwam en de volgende dag werd geregistreerd in kamp Fukuoka 2B. Hij verbleef daar tot enkele maanden voor het einde van de Tweede Wereldoorlog en werd toen overgeplaatst kamp Fukuoka 21B, waar hij bleef tot de bevrijding, waarna een evacuatie naar Australië volgde.

Had u krijgsgevangenen in uw familie? Weet u waar zij werden geïnterneerd? Of werden voor hen ook oproepen geplaats?