Auteur

"Trotse kleinzoon van een Indische vrouw en een Rotterdamse oorlogsvrijwilliger, kan dat?"

Jazeker, dat kan. Als liefhebber van geschiedenis vind ik van wel. Ik - Jari, de schrijver van Tokeh - ben geïnteresseerd in waar mijn roots vandaan komen en ben regelmatig bezig met het uitpluizen van mijn Indische geschiedenis van voor, tijdens en na de oorlog. 

Het Indische in mij is meer dan alleen mijn afkomst. Het is mijn passie, hobby of drijfveer, ach zolang het beestje maar een naam heeft... Ik heb hiervan mijn werk kunnen maken; ik ben ouderenverzorger van mensen met dementie uit de voormalige overzeese gebiedsdelen. Meer dan eens praat ik met Indische Nederlanders over de tijd van tempo doeloe. Het is opvallend hoeveel de bewoners nog weten. 

Thuis in Den Haag

Thuis voelen doe ik mijzelf in Den Haag. Woon ik er? Nee dat dan weer niet. Meermaals heb ik de vraag gehad waarom niet. Welnu, dat is gemakkelijk te verklaren. Wanneer ik er naar toe ga, is het om weer even de sfeer te proeven van al wat de stad te bieden heeft. Zou ik er wonen, dan wordt het gewoon. Al struinend door de stad, hoor ik het geluid van de meeuwen of een voorbijrijdende tram.

De Tong Tong Fair is een van mijn jaarlijkse uitjes. Op zoek naar dat ene houtsnijwerkje wat ik nog niet heb. Daarnaast heb ik menig uur doorgebracht bij het Nationaal Archief. Wat ik daar aan informatie heb gevonden... Veel stukken heb ik voor mij gehad om later weer te verwerken in een van mijn onderzoeken. En soms, heel soms... vind ik iets waar ik niet op gerekend had.

Uren aan het onderzoeken

Vanwege mijn zorgberoep heb ik niet veel vrije tijd. Dat beetje tijd wat ik overhoud probeer ik zoveel mogelijk te besteden aan mijn lopende Indische onderzoeken en het schrijven van verhalen. Stamboomonderzoek, Tokeh en het schrijven van een boek zijn daar voorbeelden van, maar achter de schermen probeer ik voor mijzelf nog veel meer van de geschiedenis in kaart te brengen. Natuurlijk allemaal met een doel: het toegankelijk maken en zeker ook conserveren van al wat Indië te bieden had (en nog steeds heeft). 

Wat houdt Indië zo boeiend voor mij?

Er zijn veel begrippen, gebeurtenissen en plaatsen die ervoor zorgen dat Indië mij blijft boeien. Het begrijpen van het gouvernement, het leven op een suikeronderneming of natuurlijk dat waarover niet gesproken mag worden... Ja ja, ik heb het hier over goena-goena (voor wie niet weet wat dit is, "De Stille Kracht" van Louis Couperus en "Goena-goena" van P.A. Daum zijn aanraders om te lezen).

De veelzijdigheid van het land en het even wegdromen zorgen ervoor dat ik door blijf gaan met lezen. Lezen van oude Indische krantenartikelen van de Koninklijke Bibliotheek, het bekijken van het fotoarchief van Universiteit Leiden en het doorspitten van stoffige archiefstukken. Uren ben ik er zoet mee.

"Maar wat wil je er ooit mee gaan doen?"

Dit is een vraag die ik meer dan eens heb gekregen. Het meest ideale beeld voor mij zou zijn om zoveel mogelijk kennis te verspreiden over het oude Indië voor het te laat is. Alle oude en stoffige documenten en archiefstukken omzetten naar een taal die voor een groter publiek begrijpelijk is en die hen aanspreekt. Er is nog zoveel onbekend en onbeschreven over het oude Indië, weet u? Ik vermoed echter dat dit een te groot begrip is en daarom probeer ik het kleiner te houden.

Wat ik met de informatie wil bereiken: Zoveel mogelijk informatie bewaren voordat het in de vergetelheid raakt. 

Hoe probeer ik dit te bereiken?

Door de jaren heen heb ik veel kennis vergaard over het oude Indië. Dit begon met het interviewen van familieleden. Al wat hen bezighield in het verre oosten was voor mij interessant. De informatie die ik kreeg ben ik gaan onderzoeken en aanvullen met tijdsbeelden. De uitkomsten hiervan zijn:

 

• Tokeh

Naast mijn website heb ik ook nog een Facebookpagina (Tokeh) en een Instagrampagina (Tokeh.huiskamer). Deze kunt u bereiken via het icoontje onderaan deze pagina of door ze op te zoeken op de door u gewenste kanalen. Iedere week plaats ik daar een kort verhaaltje van ongeveer driehonderd woorden. Hierin bespreek ik onderwerpen die te maken hebben met de geschiedenis van Indië. Onderwerpen als de Koninklijke Paketvaart Maatschappij of verlofgangers zijn al voorbij gekomen, maar ook persoonlijkere onderwerpen. De verhalen met persoonlijke herinneringen heb ik kunnen plaatsen door de openheid en gastvrijheid van verschillende oudere Indische toean-toean en njonja-njonja. Ja ja, ik hecht waarde aan het oude, ook de oude schrijfwijze. 

• Schrijven

Niet alleen schrijf ik korte verhalen. Op dit moment ben ik eveneens bezig met het schrijven van mijn eerste boek. Ergens in het jaar 2025 (de precieze datum volgt nog) hoop ik het te gaan uitgeven. U kunt het schrijfproces volgen via de website en kanalen op Facebook en Instagram. 

• Stamboomonderzoek

Achter de schermen ben ik wekelijks aan het werk aan een stamboom. Deze stamboom moet een compleet beeld gaan geven van de gehele Europese en Indo-Europese samenleving in Nederlands-Indië. Eerst alleen de basisinformatie, later ook beroepen, woonplaatsen, repatriëringen enzovoort. Tweewekelijks plaats ik een stukje op de kanalen over een interessant persoon die ik heb toegevoegd aan de website. Op zijn of haar manier is iedereen interessant, maar sommigen springen er toevallig tussenuit. 

Iedere Indo heeft een Indisch zwaktepunt

Naast alle verhalen rondom Nederlands-Indië heb ik een zwak voor Indische lekkernijen (adoeh, so verzot op rendang en spekkoek) en houtsnijwerken. Sinds enkele jaren wordt er begin december een rijsttafel geserveerd ter ere van de verjaardagen van mijn grootmoeder en overgrootmoeder, enak enak. Maar er is meer. Een kleine opsomming:

 

• Eten: Rendang vind ik heerlijk, maar een groentegerecht als sajoerboontjes zeg ik eveneens geen nee tegen.
• Lekkernij: Spekkoek, pandan is mijn favoriet. 
• Plant: Aglaonema, evenals het land van oorsprong, is dit een erg veelzijdige plant. 
• Dier: Tokeh, hoe kan het ook anders. Wist u dat dit dier u geluk brengt wanneer zijn roep zeven keer klinkt?
• Plaats: Malang, nooit geweest, maar het oogt zo mooi en rustgevend. Het heeft bij mij hetzelfde effect als Den Haag.
• Tijd: Ieder jaar heeft iets unieks om over te schrijven. Het een is mooi, het ander wat minder. 
• Krant: Soerabaijasch handelsblad, een overzichtelijk blad wat erg fijn leest.
• Boek: "De Stille Kracht" van Louis Couperus. Door het beeldend schrijven beland je in het Indië van het begin van de twintigste eeuw.
• Fotografie: Er zijn tal van fotograven actief geweest in Indië. Fotograaf Ohannes Kurkdjian springt er voor mij uit. 
• Muziek: Son Mieux. Nu hoor ik u denken, dat heeft toch niets met Indië te maken? Niet zozeer, maar de band is wel opgericht in Indonesië.