Openbare verkopen kwamen in Nederlands-Indië vaker voor dan in Nederland. De hoofdreden daarvan was dat er in Indië vaker werd verhuisd. Door de afstand kon je niet alle spullen meenemen en verhuisbedrijven waren nog niet voldoende beschikbaar.

Werken in de suikerindustrie betekende veel verhuizen. De kranten uit de jaren twintig en dertig van de vorige eeuw staan er vol mee. Openbare verkopen, ook wel venduties genoemd, vonden hierdoor veelvuldig plaats.

De verhuizer maakte, natuurlijk in overleg met de njonja besar, een lijst van spullen die niet meegingen naar de volgende onderneming. Zij was immers verantwoordelijk voor het huishouden. Met deze lijst ging hij naar het vendutiehuis om daar de prijzen voor de spullen te kunnen bepalen. Een vendumeester had hier in de regel een betere kijk op. Er werd een vendutiedatum afgesproken en ook het loon van de verkoper mocht niet vergeten worden.

Op de dag van de vendutie kwam de vendumeester naar het huis. Hij nam een Tong Tong, een soort gong, mee, waarop hij bleef slaan. De naaste omgeving wist wat er ging gebeuren en spoedde zich naar het betreffende huis.

Niet alleen de oude bewoners gingen er graag heen, ook de nieuwe bewoners kwamen kijken. Op deze manier konden zij zelf een huisraad samenstellen. Dat was immers goedkoper dan eerstehands. Doordat personeelsleden meer dan eens werden overgeplaatst, verkeerden de meubelstukken veelal in goede staat.

Was de vertrekkende familie geliefd op de onderneming, dan werd er flink overboden. Tafels en stoelen konden ineens voor honderd gulden of meer de deur uitgaan. Was de familie niet geliefd, dan werd er nauwelijks iets geveild of tegen erg lage prijzen.

De verhuizer had de onderneming over het algemeen al verlaten. Hij en zijn familie verbleven reeds in een hotel in de stad of woonden al op de volgende onderneming. Het geld werd op een later moment geïnd of bij de bank in bewaring gegeven.

Bent u eens op een vendutie geweest? Of bent u op een van de oude suikerondernemingen uit de Indische tijd geweest?