Selamat jalan tante

 

Afscheid van Wieteke van Dort

(verhaal van 31-07-2024)

Vorige week nam heel Nederland afscheid van een van de grootste Indische iconen die ons land rijk was. Wieteke van Dort overleed op 15 juli 2024 in Den Haag. Niet alleen de Indische gemeenschap was er door geraakt, maar ook veel anderen. 
Als ik aan haar terugdenk, dan zie ik haar nog op het podium staan bij de opening van mijn eerste bezoek aan de Tong Tong Fair. Niet veel later liep ik tussen de verschillende kraampjes door en stond zij opeens naast mij. Maar voor mij was Wieteke meer dan alleen dat. Al een aantal jaren hoor ik haar muziek met enige regelmaat. Een van mijn lieve bewoners wordt vrolijk wanneer ik de voor haar zo bekende tante Lien laat horen. Vanuit een negatieve stemming kan zij binnen de kortste keren weer lachen tot de tranen over haar wangen rollen. 
Tussen 1979 en 1981 kroop Wieteke in de rol van tante Lien. Als presentatrice van het programma zorgde zij op een humoristische manier voor  troost voor zij die Nederlands-Indië nog hadden meegemaakt. In haar show werd veel gezongen, gedanst, maar ook zeker gelachen. Een scene is mij altijd bijgebleven. Heel toepasselijk heette dat ook “Toké”. Samen met Willem Nijholt zong zij over de geluiden die zij als kind in Indië hoorde, wanneer haar ouders wegwaren van huis. Straatverkopers, katjongs en een oma die sirih aan het stampen was, het hoorde bij de nachtelijke geluiden.
Naast haar eigen televisieshow, bracht Wieteke ook haar eigen muziek uit. Het lied waar ik het eerst aan denk is “Afscheid van Indië”. In dit lied geeft Wieteke het gevoel van heimwee van de repatrianten goed weer. Zinnen als “vaak ongewild”, “verzet blijft van binnen” en “het houdt je gevangen van die tijd” hebben ongetwijfeld als bekend geklonken voor zij die naar Holland moesten reizen. Gedurende het lied worden enkele van de schepen genoemd, waarmee de reis door velen werd gemaakt. De afsluiting maakt het lied compleet:
“Nee ze zijn er niet meer, ze zijn er niet meer, de zeereuzen van weleer. Ze brachten ons naar Holland en we keerden niet weer”.
Wieteke van Dort is nu aan haar eigen laatste reis begonnen. Selamat Jalan tante.