Plotselinge overlijden van de prins
Heel Indië leeft mee
(verhaal van 19-02-2025)

Na 29 juni 1934 hield heel Europees Indië de dagbladen in de gaten. Prins Hendrik, echtgenoot van koningin Wilhelmina, was “tijdens werkzaamheden in Roode-Kruis-gebouw door flauwte bevangen”, waardoor hij moest rusten.
De koningin zat aan het ziekenbed, maar, door de stabiele situatie de opvolgende dagen, ging zij weer werken. Dochter Juliana verbleef in Londen en kon daar blijven. 2 juli verslechterde de situatie, maar ‘s middags verscheen hij toch bij de lunch.
Twee dagen later opende dagblad De Locomotief met een paginagroot artikel, de titel: “Z.K.H. Prins Hendrik Volkomen Onverwacht Overleden”. Daaronder zijn biografie en in het bijzonder, zijn werkzaamheden bij het Roode Kruis, waar hij sinds 1909 voorzitter van was.
Dagbladen openden met titels als “Semarang in rouw”, “Als een bliksemslag” en “Rouwjaar”, verwijzend naar het overlijden van koninginmoeder Emma op 20 maart 1934. De Indische bevolking leefde met het koningshuis mee.
Die dag kwamen de gemeenteraden in speciale rouwvergaderingen bijeen. Geplande feestelijkheden, sportwedstrijden en een gala bij de Sultan werden afgelast.
Rouwbeklag werd gedaan en telegrammen werden verstuurd. Alleen al in de eerste uren na de bekendwording verschenen zij van:
- De Gouverneur van Midden-Java, namens alle ingezetenen van Midden-Java;
- De voorzitter van den Volksraad;
- H.A. van Andel, deputaat der gereformeerde kerken in Indië;
NIROM en de Bataviasche Radio-Vereeninging zonden een herdenkingsreden uit, vlaggen hingen halfstok en rouwregisters werden geopend. Zelfs de haven was in rouw: “Bij het bericht […] heschen alle in de haven liggende schepen de vlag en de geus halfstok”, schreef De Indische courant op 4 juli 1934.
10 juli werd een rouwreceptie gehouden in het paleis te Buitenzorg, daags erna kon via NIROM om 15:00 uur worden meegeluisterd met de uitvaartdienst. Uit respect voor de overledene sloten die dag overheidsgebouwen, winkels en andere instanties. ‘s Avonds hielden verschillende kerken een rouwdienst.
De (Indo-)Europese bevolking van Indië waren aanhangers van het Huis van Oranje. Met een overlijden werd massaal meegeleefd. Waren uw familieleden ook fan van het koningshuis? Hoe uitte zich dit?