Vandaag is het Kerstmis. Het familiefeest van gezelligheid. Soms is het ook het moment om terug te denken aan zij die ons dit jaar ontvielen, zoals Wieteke van Dort. In haar boek Kind in Surabaja: Indische herinneringen – Het huis met de waringin deelde zij haar memoires over Kerstmis in haar ouderlijk huis in Surabaja.

Zij schreef over het zingen van kerstliederen en noemde als favoriet “In Bethlehems stal”. Maar ook vertelde zij over het eten wat op tafel stond, zoals Indische huzarensalade of zwartzuur van kip. “Wij vonden dat niks”. Het liefst at Wieteke Roti kismis, een zoetere variant van krentenbrood, “maar dan met bijzonder weinig krenten”.

Wieteke ging verder: Ook thuis stond er naast de kerstboom altijd een emmer water. Als we kerst vierden stond Mos er geduldig bij op te letten of de boel niet in brand vloog. De kaarsjes die er in zaten waren altijd echt. Niks lampjes, échte kaarsjes in gammele houdertjes, die aan de slappe takken geklemd zaten. We hadden daar namelijk niet zo’n mooie dennenbomen zoals in Holland. Nee, in Indonesië was de kerstboom een tjemara-dennenboom, waar aan de takken dunne, slappe naalden zaten. Een beetje een flodderige kerstboom, maar ja, we hadden niet anders, dus wij waren er blij mee.”

Regelmatig was er een discussie over het kopen van een mooie, groene en stevige namaakboom, maar het bleef een tjemara. En al was de boom niet stevig, het kerstbrandje wat eens in het huis woedde had er niets mee van doen. Moeder van Dort had op tafel een sneeuwlandschap gemaakt, waar het treintje van Wietekes broer doorheen reed. Wietekes tante plaatste kaarsen op tafel voor een mooier beeld.

De familie ging eten, maar was vergeten dat de kaarsjes nog branden. “Woem! daar ging het vuur opeens. De wattensneeuw vatte vlam. Het ging heel vlug. Opeens brandde er van alles op tafel. Mos gaf de emmer water aan oom Frans en haalde er snel nog een. En oom Frans gooide die hele emmer water over tante El heen in plaats van over de brandende watten op tafel. Eerst schrokken we, daarna moesten we vreselijk lachen.

Hoe viert u de Kerstmis? Blijft u thuis of gaat u naar uw naasten? Of bent u een van de gelukkigen die mag werken met de feestdagen?