Voor mijn onderzoeken kijk ik vaak naar oude foto’s. Foto’s met gekartelde randen, kreukels en natuurlijk zwart-wit van kleur. Uren kan ik er naar kijken. Meestal van mensen of plaatsen die ik nooit heb gekend. Soms staat er op de achterzijde een kleine herinnering aan het moment of het logo van de fotograaf.

Toen ik gisteren weer keek naar wat oude foto’s viel mijn oog op een pasfotootje. Op de achterzijde stond het adres van de gefotografeerde met daaronder een logo. Het was ietwat vervaagd. Slechts Soerabaia was onderaan nog zichtbaar. Nieuwsgierig ging ik op zoek naar welke fotostudio dit zou zijn geweest.

Via de oude kranten op Delpher zocht ik naar advertenties van fotostudio’s in Soerabaja. Een hele reeks verscheen in beeld. “Tjen Kwang” en “Studio Nan Tao” aan de Ondomohenweg, “Varia” en “Tiek Sen” aan Kaliasin of “Golberg” en “Studio Record” aan Toendjoengan. Opvallend is de hoeveelheid Chinese fotograven in de stad.

De fotograaf die mij het meest opviel was Onnes Kurkdjian, een uit Armenië afkomstige fotograaf. Hij had zijn atelier in Soerabaja, maar reisde door heel Indië om daar al wat hij zag vast te leggen. Foto’s van de natuur, vulkanen als de Bromo en Tjikoerai, kunst en cultuur en de inlandse bevolking verschenen van zijn hand. De profielfoto van deze pagina is eveneens een foto gemaakt door Kurkdjian. Er verschenen niet alleen op zichzelf staande foto’s, maar ook reportages. De pasar malam van Soerabaja en suikeronderneming Pandji bij Sitoebondo waren daar twee voorbeelden van. Het zijn foto’s om in te verdwalen.

Fotografie werd steeds bekender en toegankelijker in Indië. De fotocamera kwam in de handel waardoor iedereen fotograaf kon worden. Hele fotoalbums zijn soms terug te vinden in oude familiearchieven.

Zijn er binnen uw familie ook oude foto’s terug te vinden? Bevatten deze ook de oude logo’s van vroeger? Heeft u misschien nog een oud album wat u koestert?

Overigens, voor degene die nieuwsgierig is, mijn zoektocht was niet geslaagd. Het vervaagde adres heb ik niet terug kunnen vinden. Wie weet later wel. Ik geef niet op.