Het boek over mijn overgrootmoeder Ciel begint stapsgewijs meer vorm te krijgen. Na de voorkant, is nu ook de inhoudsopgave klaar. Iets wat ik anderhalf jaar geleden niet voor mogelijk had gehouden.

Wat mij het eerst opvalt aan de lijst, is de lengte van sommige hoofdstukken. Daar waar ik het minst van afwist, lijkt het meest geschreven. Niet alleen in de lengte van het hoofdstuk, maar vooral ook het aantal paragrafen.

Iedere hoofdstuk staat voor een periode uit Ciels leven. Ze zijn niet ingedeeld in tijdsblokken van tien jaar, maar precies afgesteld op haar levensfases. De uiteindelijke indeling was pas tijdens de laatste schrijfronde definitief. Het schrijven voelde hierdoor aan als een meedeinend schip op de golven. Het lijkt in dat opzicht veel op het leven van Ciel.

Mijn voorkeur was het, om bij wijze van spreken van iedere gebeurtenis, groot of klein, een aparte paragraaf te maken. Helaas was dat niet haalbaar. Al haar verhalen zijn het immers waard om verteld te worden, zolang het met respect gebeurt.

Het eerste waar ik aan denk is de oorlogsperiode en opvolgende repatriëring. In mijn ogen de twee meest tekenende gebeurtenissen uit haar leven. Tijdens het schrijven, merkte ik dat dat slechts een fractie was van hetgeen wat haar leven vormgaf. De periode voor de oorlog was net zo tekenend.

Veel van de gebeurtenissen in haar leven konden worden terug herleid naar de tijdsomstandigheden. Toch lijkt het alsof het op bepaalde momenten zwaarder, strenger of moeilijker was. Veelal hing dit af van externe factoren. Dit begon al bij haar geboorte en leek pas te eindigen op het moment dat zij stierf. Het was typerend voor Ciel, maar telkens kwam zij weer sterker uit de strijd.

De inhoudsopgave is af. Een lijst met titels neemt mij in grote lijnen mee door haar leven, van het opgroeien tot het leven op ondernemingen, de oorlog en uiteindelijk de tijd in Nederland. Het is nu tijd voor de afronding van het boek. Foto’s kunnen worden uitgezocht, een voor-, na- en dankwoord kunnen worden toegevoegd.